Tsane, büyük babasıyla Kusturica’nın “Avrupa’nın en güzel parçası” dediği bir köyde, toplumdan soyutlanmış olarak yaşamaktayken, okuldaki tek öğrenci olması sebebiyle öğretmeninin de işine son veriliyor. Bunun üzerine büyük babası ölümünün yaklaştığını söylerek Tsane’den şehre gidip ineklerini satmasını, bir ikon almasını ve kendisine bir eş bulmasını istiyor. Sırtına bir anda sorumluklar binen ufaklık alıyor Cvetka’yı düşüyor Belgrad’ın yollarına. Tsane’nin aşkı bulması pek uzun sürmüyor fakat bu uğurda pek çok fedakarlık yapması da kaçınılmaz, Perhan’ın Çingeneler Zamanı’nda yaptığı gibi bir çeteye katılan Tsane kendinden büyük aşkına ulaşmak için, adeta bir anda büyümeye başlıyor. Avrupa’nın auteur sinemasından her karesiyle ayrılan Kusturica’nın kendi filmleri ilginçtir ki, uzaktan bakıldığında karbon kopya gibi duruyor. Inland Empire ile Lynch’e yöneltilen eleştirilerin aynısını Kusturica hakkında yapmak çok da yanlış olmaz. Yine klip tadında görüntüler, tek ortamda iç içe giren, aynı koldan devam eden öyküler, garip insanlar, nesneler, hayvanlar… Zavet’in hoşuma gitmeyen yanı, fiziksel (kaba) güldürüye çok fazla yer vermesi oldu. Hollywood’dan belki de en çok etkilendiği filmiydi yönetmenin, içine hava dolup şişen adamlardan, Evde Tek Başına-Road Runner tarzı icatlara kadar ayrıntılarda çok zekice, bütüne vurulduğunda taklit görüntüler, yer yer sarsıcı etki yapan kara mizahı gölgede bırakıyordu. Politik öğeleri filmine yedirmekteki başarısından şüphe duymaya gerek yok, ikiz kulelerden Nato müdahelelerine her yere yetişen, lafı gediğine koyan atışmalar var filmde. Dikkatli seyircilerin gözünden kaçmayacak Taxi Driver görüntüleri ve Kusturica’nın Travis’in öyküsünü tersyüz edip filmine yedirişi böylesine büyük bir yönetmen için önemli bir alçakgönüllülük olarak değerlendirilebilir. Ortalamanın üstünde olsa da (Cannes’da yine yarışma bölümüne katıldı film.) Kusturica ölçeğinde filmin layığı çok aşağılarda ona şüphem yok. Şu sıralarda Kusturica zamanında Arizona Dream ile yaptığı gibi bir silkelenme, yeni ufuklara açılma denemesi yapsa, son zamanlarda biraz köreldiği göze çarpan yeteneğini törpülese, sinemaseverler açısından çok sevindirici olur.
Yiğitalp Ertem
yalpertem@gmail.com
