Jean Renoir’ın bir Alman esir kampında geçen Birinci Dünya Savaşı klasiği “La Grande Illusion”, “La Regle du Jeu” ile birlikte, usta yönetmenin genel olarak en çok üzerinde durulan, en beğenilen filmidir. Bir Alman subayı tarafından düşürülen bir uçaktan sağ kurtulmayı başaran iki Fransız asker, Yüzbaşı De Boeldieu ve Teğmen Marechal’ın Almanlara esir düşmeleri ile başlayan serüven, ana kahramanların götürüldükleri esir kampında diğer Fransız askerlerle tanışmaları ve bu kamptan kaçma planları ekseninde gelişir…
Filmi, kendi türünün diğer örneklerinden farklı bir noktaya taşıyan en belirgin özelliği, Renoir’ın savaşın bütün çılgınlığı içinde yine de insanlığını korumayı başaran karakterleri tasvir etmekteki başarısı ve her iki yana da eşit mesafede duran tarafsız yaklaşımıdır. Filmde savaş esirlerini sanki birer misafirlermiş gibi ağırlayan Alman komutan Von Rauffenstein, büyük yönetmen ve aktör Erich von Stroheim’in eşsiz oyunculuğunun da katkısıyla sinema tarihinin en etkileyici portrelerinden birine dönüşürken, onun özellikle Fransız Yüzbaşı De Boeldieu (Pierre Fresnay) ile karşılıklı sahneleri ise bu tüm zamanların en asil savaş karşıtı filminin unutulmaz kareleri olarak sinemaseverlerin hafızalarına kazınır…
Latif Güven
bob.leflambeur@mynet.com
