Tricks

Kendilerini terk eden babalarına rağmen, küçük bir kasabada hayata tutunmaya çalışan bir ailenin trajikomik hikayesini anlatan Tricks; ismini de bir anlamda filmin başrolündeki küçük çocuğun insanların kaderlerini değiştirmek için yaptığı komik numaralara borçlu. Küçük yaşına karşın büyümüşte küçülmüş izlenimi veren ve ele avuca sığmayan Stefek, başta babası olmak üzere çevresindeki bütün insanların kaderlerini değiştirmek için birtakım numaralar yapıyor. Polonya Sineması’nda en sık kullanılan temalardan biri olan ‘kader’ Tricks’te de biraz çocuksu biraz da absürd bir şekilde karakterlerin hayatları aracılığıyla ekrana yansıyor.

Yönetmen Andrzej Jakimowski ailenin kasabadaki yaşamını aktarırken; bir yandan da filmin arka planında sınıf farklılıklarını keskin bir mizahla vurguluyor. ‘Evin reisi’ konumundaki babanın olmayışı aile fertlerinin üzerindeki yükü arttırırken; bunlardan habersiz ortalıkta dolanan Stefek’in haylazlıkları, başta Stefek’in ailesi olmak üzere filmdeki genel anlamıyla işçi sınıfının ağır hayat şartlarının filme baskın gelmesine engel oluyor. Stefek aracılığıyla zaman zaman film gerçeküstücü bir üsluba bürünse de, gerçeklikten hiçbir zaman uzaklaşmamaya özen gösteriyor. Stefek’in babasını arayışı, ablası Elka’nın iş arayışı ve babanın da huzurlu bir yuva arayışı filmin sürükleyiciliğini arttırırken; Polonya Sineması’nda çok sık rastlanacağı üzere finalde bütün hikayeler birleşiyor. Karakterlerin kaderleri onları yeniden bir araya getiriyor.

Tricks başını izleyince sonunu tahmin edeceğiniz türden bir film olsa da, katıldığı festivallerin çoğunda seyirci ödüllerini kazanmayı başarmış. Bunu da kuşkusuz Stefek’i canlandıran sevimli çocuğa ve filmin samimi ve sıcak atmosferine borçlu. Absürd Balkan filmlerinin sıcaklığını ve seyirciyi hemen içine çeken samimiyetini Tricks’te de gözlemlemek mümkün. Hikayesini sömürmeyen yönetmen, bütün trajikomikliklerine karşın karakterlerini de derinlikli bir şekilde sunmayı başarıyor. Eğer iyi bir ‘seyirlik’ film izlemek istiyorsanız, Tricks bu beklentilerinizi karşılayacaktır. Ama seyirliğin ötesinde, çok fazla ciddiye alınacak bir film olmadığını da belirtmekte fayda var.

Barış Saydam
bar_saydam@hotmail.com