1860’ların Sicilya’sından başlayarak İtalya’nın dönüşüm sürecine ayna tutan “Il Gattopardo”, yönetmen Luchino Visconti’nin aile geleneklerinden, yaşam deneyimlerinden ve toplumsal değişim üzerine düşüncelerinden beslenir. Hem dış hem de iç mekânı muazzam bir titizlikle kullanan yönetmen, merkezine aldığı Prens Salina’nın (Burt Lancaster) ailesindeki değişimle başta Sicilya olmak üzere İtalya’nın değişimini de incelikli bir dille yansıtmayı başarır.
Köklü bir saltanat geleneğinin son varisi olan Prens Salina sahip olduğu geniş topraklarla birlikte o topraklar üzerinde yaşayan insanlar üzerinde de oldukça önemli bir nüfuza sahiptir. Fakat orta sınıf gün geçtikçe nüfuzunu arttırmaya başlar. Garibaldi’nin reform hareketi bir değişimi kaçınılmaz kılarken, tüccar sınıfı da yeni düzenin en önemli zümresi hâline gelir. Monarşiden demokrasiye doğru bir değişim yaşanırken, bir yandan da Prens Salina’nın ailesinde de bir değişim yaşanmaktadır. Prens Salina çok sevdiği yeğeni Tancredi (Alain Delon)’yi Sicilya’nın en önemli tüccarı olan Don Calogero’nun kızı Angelica (Claudia Cardinale)’yla evlendirmektedir. Toplumsal değişimin bireysel değişimle birleştiği ve eski aristokrat geleneklerinin yeniden canlandırıldığı filmde, Visconti toplumsal değişim üzerine düşüncelerini de hikâyeden kopmadan vermeyi başarır.
Barış Saydam
bar_saydam@hotmail.com